Chwilio
Chwarae yw un o agweddau pwysicaf bywydau plant. Mae plant yn gwerthfawrogi amser, rhyddid a mannau o safon i chwarae. Pan ofynnwn beth sydd o bwys iddyn nhw, bydd plant yn cyfeirio’n gyson at chwarae a chwrdd â’u ffrindiau.
Yn yr adran hon, cewch hyd i wybodaeth am:
Yn Sylw Cyffredinol rhif 17, a gyhoeddwyd yn 2013, mae Pwyllgor y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau’r Plentyn yn diffinio chwarae fel
‘ymddygiad, gweithgaredd neu broses gaiff ei sbarduno, ei rheoli a’i strwythuro gan blant. Bydd chwarae’n digwydd pryd bynnag a ble bynnag y bydd cyfleoedd yn codi.’
Mae Sylw Cyffredinol rhif 17 yn rhestru hefyd nodweddion allweddol chwarae, sef:
Mae hyn yn alinio gydag ac yn ehangu ar ddiffiniad Llywodraeth Cymru o chwarae (a gyhoeddwyd yn ei Bolisi Chwarae yn 2002) fel:
‘cwmpasu ymddygiad plant sydd wedi’i ddewis o wirfodd, yn ei lywio ei hun ac yn ei wneud er ei fwyn ei hun. Mae’n cael ei wneud heb olwg ar unrhyw nod na gwobr allanol, ac mae’n rhan sylfaenol ac annatod o ddatblygiad iach – nid yn unig o ran y plant unigol, ond hefyd o ran y gymdeithas y maent yn byw ynddi’.
Gellir cefnogi neu gyfyngu ar gyfleoedd i blant chwarae mewn tair prif ffordd:
Mae chwarae’n ganolog i iechyd a lles corfforol, meddyliol, cymdeithasol ac emosiynol plant. Mae astudiaethau’n dangos bod chwarae’n helpu plant i deimlo’n rhan o’u cymdogaethau a’u cymunedau ehangach. Mae chwarae hefyd yn cefnogi:
Mae cefnogi plant ac arddegwyr i chwarae’r tu allan a chwrdd â’u ffrindiau’n hanfodol ar gyfer eu hiechyd a’u hapusrwydd
Mae chwarae cynhwysol yn golygu rhoi mynediad cyfartal i bob plentyn ac arddegwr i ddarpariaeth chwarae lleol o safon dda
People who work with older children and teenagers have an important role in supporting their opportunities to play and meet up with friends
Mae plant yn chwilio am risg ac ansicrwydd yn eu chwarae – maent yn cael eu denu at her, newydd-deb, a’r annisgwyl
Fel oedolion, ein cyfrifoldeb ni yw gwneud yn siŵr bod plant yn cael amser, lle a rhyddid i chwarae. Mae gweithlu cyfan sy’n helpu i wneud i hyn ddigwydd.
Mae gan bob plentyn yr hawl I chwarae waeth beth yw ei ddiwylliant, nam, rhyw, iaith, cefndir, ymddygiad neu angen
Cymryd agwedd gytbwys tuag at chwarae a defnydd plant ac arddegwyr o dechnoleg ddigidol
Mae pob lle da i chwarae’n cynnig amgylchedd chwarae cyfoethog gyda llawer o werth chwarae ar gyfer pob plentyn
Mae ymgyrch Plentyndod Chwareus Chwarae Cymru yn anelu i helpu rhieni, gofalwyr a grwpiau cymunedol i ddarparu mwy o gyfleoedd i blant chwarae yn eu cartref ac yn eu cymdogaethau.
